Spółka osobowa - blog prawny

Spółka jawna

W polskim porządku prawnym możemy wyróżnić dwa rodzaje spółek handlowych – spółki osobowe (jawna, partnerska, komandytowa i komandytowo-akcyjna) oraz spółki kapitałowe (z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcyjna). Każda z tych spółek ma swoją specyfikę, a niniejszy artykuł ma za zadanie przybliżyć charakterystykę jednej z nich – spółki jawnej.

Należy zacząć od tego, że spółka jawna, tak jak wszystkie spółki osobowe, jest tzw. ułomną osobą prawną. Oznacza to, że spółka nie ma osobowości prawnej, jednakże jest podmiotem praw i obowiązków, tj. może samodzielnie nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywaną. Jednakże jej byt jest uzależniony od bytu jej wspólników tudzież od jej składu osobowego.

Continue…

Zgodnie z definicją legalną wyrażoną w art. 3 k.s.h. przez umowę spółki handlowej wspólnicy albo akcjonariusze zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie wkładów oraz, jeżeli umowa albo statut spółki tak stanowi, przez współdziałanie w inny określony sposób. W odniesieniu do spółek kapitałowych przepisy stanowią, że zarówno spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jak i spółka akcyjna mogą być założone przez jedną lub większą liczbę osób – odpowiednio art. 151 k.s.h. i 301 k.s.h. Jednakże w stosunku do spółek osobowych (a więc również spółki jawnej) przepisy nie doprecyzowują jednak, ilu wspólników potrzeba do założenia i istnienia spółki. Zgodnie z wykładnią językową, która w razie wątpliwości interpretacyjnych jest stosowana jako pierwsza wynika, że zwrot “wspólnicy” poprzez użycie go w liczbie mnogiej wskazuje, że do założenia spółki osobowej koniecznych jest minimum dwóch wspólników. Przydatna może być zawarta w art. 4 § 1 pkt 3 k.s.h. definicja spółki jednoosobowej, która oznacza spółkę kapitałową, której wszystkie udziały albo akcje należą do jednego wspólnika albo akcjonariusza. Zatem a contrario można wnosić, że spółka osobowa nie może być utworzona przez jedną osobę.

Continue…

Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się nieodzownie z podejmowaniem ryzykownych nieraz decyzji. Od ich trafności, szybkości i skuteczności niejednokrotnie zależy sukces czy istnienie prowadzonego przedsiębiorstwa. Jeżeli biznes jest wykonywany w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, to wszelkie konsekwencje związane z podejmowanymi decyzjami dotykają bezpośrednio osoby, która je podjęła. Natomiast w spółkach sprawa wygląda nieco inaczej, gdyż działalność gospodarczą prowadzi kilka różnych osób, które inaczej mogą zapatrywać się na sposób realizacji celów spółki. Jest to o tyle istotne, że podejmowane przez nich decyzje dotykają nie tylko sfery wewnętrznej spółki, ale i jej sfery zewnętrznej. Właśnie z tej przyczyny Kodeks spółek handlowych (dalej: “k.s.h.”) wprowadza pewne zasady dotyczące podejmowania przez spółkę decyzji.

Continue…

Podejmując prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki handlowej należy w pierwszej kolejności wybrać jej odpowiedni rodzaj, który będzie dostosowany do potrzeb gospodarczych prowadzonej działalności oraz pozwoli odpowiednio rozłożyć ryzyko finansowe w przypadku nieudanych inwestycji. Właśnie dlatego polski system prawa handlowego wyróżnia dwa rodzaje spółek handlowych: spółki kapitałowe (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna) oraz spółki osobowe, do których zaliczamy spółkę jawną, partnerską, komandytową i komandytowo-akcyjną. Podstawowe elementy, którymi spółki osobowe różnią się od kapitałowych, to brak podmiotowości prawnej spółek osobowych (art. 8 k.s.h. w zw. z art. 33¹ k.c.), istotniejsza niż w spółkach kapitałowych rola elementów personalnych w funkcjonowaniu wewnętrznym spółek osobowych oraz odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółek osobowych.

Continue…

Przepisy Kodeksu Spółek Handlowych przewidują możliwość przekształcenia spółki prawa handlowego oraz spółki cywilnej w każdą inną spółkę handlową. Przekształcenie takie oznacza zmianę formy prawnej prowadzenia działalności gospodarczej, które prowadzi do zmiany zakresu praw i obowiązków wspólników, zmiany możliwości pozyskiwania kapitału, optymalizacji podatkowej  czy dostosowanie formy prowadzonej działalności gospodarczej do nowo podjętych zadań i celów. Dokonywanie przekształceń jest często przydatnym i szeroko stosowanym sposobem na restrukturyzację przedsiębiorstwa.

Continue…

Zgłoszenie spółki jawnej do sądu rejestrowego winno być złożone na właściwym formularzu (KRS – W1) i zawierać: 1) firmę, siedzibę i adres spółki, 2) przedmiot działalności spółki, 3) nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) wspólników oraz adresy wspólników albo ich adresy do doręczeń, 4) nazwiska i imiona osób, które są uprawnione do reprezentowania spółki, i sposób reprezentacji.

Continue…

Proces tworzenia spółki jawnej w trybie pierwotnym (wtórny polega na przekształceniu spółki cywilnej w jawną) sprowadza się w istocie do dwóch następujących po sobie faz: pierwsza z nich to tzw. zawiązanie spółki, następujące z chwilą zawarcia umowy spółki, druga – rejestracja w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Continue…

Firma przedsiębiorcy spełnia kilka istotnych funkcji. W szczególności informacyjną i odróżniającą od innych przedsiębiorców. Nie może także wprowadzać w błąd. Firma służy, między innymi, do budowania renomy przedsiębiorcy. W przypadku spółek osobowych, których firma jest rozpoznawalna i stanowi istotne aktywo przyciągające klientów wystąpienie ze spółki wspólnika, którego nazwisko znajduje się w firmie może mieć negatywny skutek dla prowadzonej działalności. Nie zawsze jednak zmiana firmy będzie konieczna.

Continue…

Przyjmowanie nowego wspólnika do spółki jest zawsze obarczone ryzykiem. Ryzyko to jest tym większe, jeżeli nie znamy zbyt dobrze osoby, którą przyjmujemy do spółki. Spółka jawna (poza spółką cywilną) jest najprostszą formą prowadzenia zbiorowej działalności gospodarczej i z tego powodu tworzą ją zazwyczaj krewni lub dobrzy znajomi, którzy sobie ufają i z góry wiedzą, jak może układać się ich współpraca gospodarcza. Niemniej przyjęcie do spółki nowej osoby, zwłaszcza z poza znanego grona, może zapewnić nowe możliwości, zarówno inwestycyjne jak i rozwojowe – nie wspominając o zastrzyku gotówki. Szczególnym przypadkiem jest przyjęcie do spółki nowego wspólnika, który wnosi do spółki swoje przedsiębiorstwo, które prowadził jednoosobowo.

Continue…

Co do zasady wspólnik spółki jawnej na podstawie art. 39 k.s.h. ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki. Jednak w niektórych sytuacjach może okazać się korzystne wyłączenie wspólnika od prowadzenia jej spraw. Jego sytuacja jest wtedy zbliżona do statusu komandytariusza w spółce komandytowej.

Continue…